Testowanie wody w akwarium – konieczność czy fanaberia? Krótko o podstawowych parametrach.
Czas czytania: 6 min
Podstawowe parametry wody w akwarium
Parametry wody akwariowej to zbiór cech fizykochemicznych, które opisują jej właściwości. Woda jako doskonały rozpuszczalnik zawiera dziesiątki związków chemicznych. Część z nich jest niezbędna dla organizmów w niej żyjących, inne są niepożądane. Można je wykryć przy użyciu różnego rodzaju testów, niektóre można wykonać samemu w domu. Dzięki nim możemy określić jakość wody i dowiedzieć się dla jakim gatunkom odpowiada.
Do prowadzenia akwarium wystarczy znajomość tylko kilku najważniejszych parametrów wody akwariowej. Różnią się one znacznie w zależności od typu zbiornika. Przykłady znajdziecie w tabeli obok.
Kluczowe parametry wody akwariowej to pH, czyli odczyn wody, twardość ogólna i węglanowa, zawartość trzech związków azotowych: amoniaku, azotynów i azotanów oraz stężenie fosforanów. Znając te 7 cech jesteśmy w stanie względnie panować nad sytuacją w każdym zbiorniku. Oczywiście parametrów tych jest znacznie więcej, jak choćby zawartość metali takich jak wapń, magnez czy żelazo. Są to jednak informacje ważne dla konkretnych typów zbiorników, np. akwariów roślinnych oraz morskich. Omówmy sobie krótko poszczególne cechy.
Odczyn wody, czyli pH informuje nas o tym, czy woda ma odczyn kwaśny, obojętny czy zasadowy. Przy pH poniżej 7 mamy wodę kwaśną, a powyżej wodę zasadową. Dla nas akwarystów wiedza ta jest ważna, gdyż woda z różnych rejonów może mieć różne pH. I choć zwierzęta wodne posiadają pewną tolerancję na kwasowość wody, tak dłuższe przebywanie w wodzie o nieprawidłowym pH może powodować poważne problemy zdrowotne.
Z odczynem wody bezpośrednio powiązana jest twardość wody. Twardość ogólna GH informuje nas, ile jonów metali jest rozpuszczonych w wodzie. Twardość węglanowa KH informuje nas o zawartości wodorowęglanów, przede wszystkim wapnia i magnezu. I to od twardości węglanowej w dużej mierze zależy pH wody, gdyż KH działa niczym bufor. Gdy KH jest wyższe niż 5od (stopni niemieckich), pH utrzymuje się stabilnym poziomie, natomiast przy KH poniżej 5od kwasowość ma tendencję do dużych i gwałtownych wahań, co może być śmiertelnie niebezpieczne dla organizmów wodnych.
Wielu akwarystów spotkało się także z testami na obecność związków azotu. N to jeden z najważniejszych pierwiastków biogennych. Wchodzi w skład każdej żywej komórki. Obieg azotu w wodzie określa tzw. cykl azotowy. Ryby wydalają do wody amoniak, który doskonale rozpuszcza się w wodzie. Jest on trujący dla zwierząt już w niewielkim stężeniu. Na szczęście jego przetwarzaniem zajmują się pożyteczne bakterie nitryfikacyjne, które czerpią z niego energię i przekształcają go najpierw w mniej toksyczne, ale dalej groźne azotyny a następnie we względnie bezpieczne azotany. Jednak wysoki poziom związków azotu ma także inne skutki uboczne. Stanowi on pożywkę dla roślin, ale w tym także glonów, które przy wysokich zawartościach NH3, NO2 i NO3 potrafią stać się prawdziwą plagą. Podobnie sprawa ma się z fosforem. Tak jak azot wchodzi w skład komórek i enzymów, przez co jest niezbędny dla każdego organizmu. W nadmiarze wywołuje nadmierny wzrost alg. Dlatego przy problemach z obniżeniem odporności u ryb i plagą glonów warto sprawdzić te parametry.
Jak badać wodę?
Kiedyś aby sprawdzić, co znajduje się w wodzie, należało próbkę wody zwieźć do laboratorium. Dzisiaj każdy może iść do sklepu zoologicznego i kupić testy do badania wody.
Najprostsze do wykonania są testy paskowe. Na cienkich paskach umieszczone są odczynniki, które po zanurzeniu w akwarium zmieniają barwę. W kilkadziesiąt sekund otrzymujemy wyniki kilku podstawowych parametrów. Świetnie sprawdzają się do szybkiego sprawdzenia, czy wszystko jest z wodą w porządku. Niestety, często są niedokładne.
Większą dokładność wykazują testy kropelkowe. Każdy zestaw testowy mierzy pojedynczy parametr. Wystarczy pobrać próbkę, dodać odczynniki załączone w komplecie i po kilku minutach odczytać wynik. Ich przystępna cena sprawia, że jest to najpopularniejsza metoda badania wody. Odczynniki zajmują sporo miejsca dlatego warto zakupić zestaw w praktycznej walizce.
Jeśli zależy nam na precyzyjnych wynikach warto użyć fotometru. Nasze oko słabo rozróżnia odcień roztworu, natomiast fotometr badając przepuszczalność światła i jest w stanie określić wartość danego parametru nawet do setnych części miligrama na litr. Urządzenia takie są dostępne w dobrych sklepach akwarystycznych, jednak ich cena jest wyższa niż klasycznych testów. Najdoskonalszą formą testowania wody jest badanie za pomocą technologii plazmowej ICP. Aby uzyskać dokładny obraz naszej wody wystarczy nabyć zestaw, pobrać próbkę, wysłać do laboratorium i poczekać na wynik.
Po co badać wodę?
Odpowiedź jest prosta – aby odpowiednio zadbać o naszych podopiecznych i wygląd zbiornika. Odchylenia parametrów od normy przyczyniają się do spadku odporności. W efekcie zwierzęta chorują i padają, a rośliny przestają rosnąć i zamierają. Dodatkowo wysokie wartości pH, związków azotu i fosforu są przyczyną inwazji glonów, które szpecą zbiornik i utrudniają wzrost roślin. Regularnie kontrolując parametry wody będziemy w stanie stwierdzić, który z nich jest nieprawidłowy i wywołuje problemy. Czasami wystarczy podmienić wodę, aby obniżyć zawartość związków azotu czy fosforu i po problemie. W innych przypadkach należy korygować parametry wody stosowanej do podmian, odpowiednio ją zmiękczając lub mineralizując. Te proste zabiegi sprawią, że zbiornik będzie nie tylko pięknie się prezentować, ale także jego mieszkańcy będą się cieszyć doskonałym zdrowiem i kondycją.
Wybrane dla Ciebie
Jakie zwierzęta są najczęściej wybierane na domowe pupile?
Na świecie żyje obecnie nawet ponad miliard zwierząt towarzyszących. Częściej, do ich opisu, posługujemy się angielską nazwą pets, a to jakie gatunki dominują pod względem liczebności w tej grupie, zależy od miejsca na świecie.
czytaj
Podstawy opieki nad królikiem. Co musisz wiedzieć przed adopcją?
Króliki coraz częściej są wybierane jako domowi towarzysze. Co powinieneś wiedzieć, zanim zaprosisz uszaka pod swój dach?
czytaj
Psy i ich właściciele. Czy upodobniają się do siebie nawzajem?
Czy to prawda, że psy są podobne do swoich właścicieli zarówno pod względem charakteru, jak i cech wyglądu? Tę teorię, która wydaje się zwykłym stereotypem lub rozpowszechnianym dla żartu mitem, potwierdziły badania naukowe, a dowody na jej prawdziwość przedstawiają również behawioryści oraz psychologowie.
czytaj
Leczenie żółwi
Nie płaczą, nie wyją, nie wydają dźwięków… Skąd możemy wiedzieć, co dolega żółwiom? I na co się je leczy?
czytaj
