Jak stworzyć ogród przyjazny zwierzętom?
Czas czytania: 6 min
Ogród przyjazny ptakom – co robić?
W Polsce najwięcej mówi się o ptakach w aspekcie zimowego dokarmiania. Warto to robić, ale trzeba przestrzegać kilku zasad: nie rozpoczynać karmienia zbyt wcześnie, karmić systematycznie aż do wiosny, odpowiednio dobierać pokarm, a w okresie mrozów zadbać także o świeżą wodę. Jednocześnie mniej uwagi poświęca się naturalnemu zaopatrzeniu ogrodu w pokarm, a właśnie tutaj jest duże pole do popisu dla właściciela ogrodu. O co chodzi?
W ogrodzie można uprawiać wiele gatunków, których owoce i nasiona są pokarmem dla ptaków. To m.in. dzika róża, głogi, berberysy, kaliny, mahonia, rokitnik, kruszyna, czeremcha, jałowiec i bez czarny. Ważnym gatunkiem jest śliwa tarnina – stanowi pokarm dla około dwudziestu gatunków ptaków. Cennych nasion nierzadko dostarczają także rośliny jednoroczne czy byliny (np. krwawnik, rudbekia, mak, jeżówka purpurowa). Dlatego z wyrywaniem czy cięciem suchych pędów powinno się poczekać do wiosny. Ponadto można wprowadzić gatunki do gniazdowania ptaków, m.in. derenie, lipy, świerki, klony, grab. Kolejny element to montaż budek (najlepiej wybierać typ „Sokołowski”). Budki montuje się w miejscach zacisznych, nie częściej niż co 15-30m. Poszczególne gatunki mają własne preferencje względem wysokości budek. Optymalna wysokość wynosi średnio 4m. Szeregowce, czyli budki zainstalowane blisko siebie, tolerują nieliczne ptaki, np. jerzyki. Warto je wspierać, gdyż są to skuteczni komaro-żercy.
Ważne: Wystające patyczki w budkach lęgowych to aberracja producentów. Ptakom do niczego nie są potrzebne, a ułatwiają drapieżnikom dostanie się do jaj i młodych w gnieździe. Jeśli zakupiona budka jest wyposażona w patyczek, należy go usunąć.
Ogród dla zapylaczy i innych pożytecznych owadów
Najlepszą metodą przyciągnięcia zapylaczy jest uprawa roślin miododajnych. Najcenniejsze grupy to nawozy zielone (np. wyka, gryka, facelia, koniczyna) oraz drzewa i krzewy owocowe (jabłonie, śliwy, malina). Z drzew i krzewów warto ponadto uprawiać lipy, robinię akacjową i klony. Do rekordzistów zalicza się lipę Moltkego, u której wydajność miodowa dochodzi do 600kg/ha (przy 40kg/ha wydajności pyłkowej). Dobrą „stołówką” dla zapylaczy jest łąka kwietnia. W takim miejscu warto zbudować hotel dla dzikich owadów. W stelażu umieszcza się puste łodygi trzcin i bambusa, sterty gałęzi, klocki drewniane z wywierconymi otworami, cegły dziurawki, szyszki i suche liście. Mogą być zasiedlone nie tylko przed zapylacze, ale inne pożyteczne owady, np. złotooki. To niedoceniany gatunek, który żywi się szkodnikami roślin, m.in. mszycami i miodówkami. Przed zimą szuka bezpiecznego schronienia, dlatego często pojawia się w budynkach gospodarczych, na strychach, a nawet w domach. Tymczasem można zapewnić mu zimowe lokum. We wrześniu w ogrodzie wystawia się charakterystyczne, czerwone domki dla złotooków (można je kupić w sklepach online). Przed nadejściem mrozów należy je przenieść do chłodnego pomieszczenia. Do ogrodu budki wystawia się wiosną. Domek może być zasiedlony nawet przez kilkaset owadów. W ogrodzie czasem montuje się specjalne domki dla trzmieli. Owady chętnie zamieszkują też w położonych na ziemi, odwróconych, glinianych donicach.
Jak chronić jeże?
Jeż jest osobliwym stworzeniem, gdyż wykształcił odporność na wiele toksyn krążących w przyrodzie (m.in. jad ropuchy), a jednocześnie łatwo zatruwa się truciznami wytworzonymi przez człowieka (np. znajdującymi się w pestycydach). Dlatego najkorzystniejsze warunki dla niego to ogród bez chemii. W ogrodach zlokalizowanych blisko miejsc naturalnych (np. łąk) można w ogrodzeniu zamontować specjalne furtki dla jeży. Przyjazny ogród posiada dzikie, naturalne zakątki, np. z nieprzycinanymi krzewami, wysokimi trawami i bylinami. Jesienią zaś jeżom trzeb postawić domki w ogrodzie. Mają postać skrzyń (można je kupić w sklepach ogrodniczych) lub są po prostu usypanymi kopcami liści, obciążonymi gałęziami. Jeśli spotka się jeża w ogrodzie, najlepiej pozostawić go w spokoju.
Gady w ogrodzie – co lubią?
W ogrodzie zdarza się zobaczyć przemykającą jaszczurkę, czasem swoje gniazda zakładają zaskrońce. Zwierzęta nie stanowią żadnego niebezpieczeństwa dla człowieka, są płochliwe i to one są tymi, które przy okazji okazji spotkania „boją się bardziej”. Warto zachęcić je do mieszkania w ogrodzie, gdyż żywą się bezkręgowcami bądź gryzoniami (wiele z nich to szkodniki). Optymalne miejsca dla jaszczurek to skalniaki. Można usypać także kupki z kamieni, na których gady w słoneczne dni chętnie wygrzewają się. Dobre schronienie dla obu grup to sterty kamieni i gałęzi. Jaszczurki lubią kamienne i betonowe ścieżki. Wrogiem jaszczurek są sroki, krety, sójki i koty.
Nietoperze w ogrodzie
Nietoperze to zwierzęta niedoceniane, a przy tym krzywdząco owiane złą sławą. Nie wplątują się we włosy (człowiek jest dla nich zbyt dużą przeszkodą). Żywią się m.in. komarami, muchami i chrząszczami. W ogrodzie można zainstalować im specjalne, drewniane, wąskie budki lub sztuczne dziuple. Optymalne jest miejsce nasłonecznione, ale osłonięte przed deszczem i wiatrem.
Jak ogólnie stworzyć dobre warunki w ogrodzie dzikim organizmom?
Jednym z kluczowych działań przyjaznych przyrodzie, w tym dzikim zwierzętom, jest ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
- Pestycydy powinno się traktować jako ostateczność – gdy problem jest rzeczywiście poważny. Na rynku jest wiele ekologicznych preparatów, które są dobrą alternatywą dla ŚOR. Inne, np. gnojówki z chwastów czy roztwór szarego mydła, można wykonać samemu.
- W ogrodzie warto zadbać o różnorodność gatunkową roślin, jednocześnie wprowadzając krajowe gatunki. Ogród bogato wyłożony kostką brukową, z równym, nisko skoszonym trawnikiem, żywopłotem z żywotników (tuj) i niewielką liczbą gatunków jest miejscem mało zachęcającym dla zwierząt. W „cenie” jest naturalność.
- Jednolity żywopłot można zastąpić kompozycją z różnych gatunków drzew i krzewów (głóg, bez czarny, jaśminowiec, jarząb, itp.). Trawnik zaleca się częściowo zastąpić łąką kwietną (w miejscach słonecznych) oraz roślinami okrywowymi (w cieniu).
Wybrane dla Ciebie
Nie zostawiaj zwierzaka w kwaterze. Zabierz go ze sobą na seans – rozmowa z Patrycją Blindow z kina „Żeglarz” w Jastarni
Jego historia liczy ponad 80 lat. Obecnie jest ostatnim czynnym kinem na Półwyspie Helskim, do którego oprócz ludzi, regularnie wpadają Bodo, Frelka, Wafel, Kokos czy Nadzia. Poznajcie legendarne, studyjne kino „Żeglarz” w Jastarni, czyli kolejne miejsce przyjazne zwierzętom, o którym porozmawialiśmy z jedną z jego opiekunek, Patrycją Blindow.
czytaj
Rozmowa z Jagodą Matejczuk i Agnieszką Giemzą z Woof Flyball Team Wrocław (zdjęcia)
Rekordowe 25 drużyn z 15 klubów. Tak w największym skrócie zapowiada się Wielka WOOFowska, czyli ogólnopolskie zawody flyball w miejscowości Malin pod Wrocławiem. Impreza odbędzie się w dniach 20-21 kwietnia. Przeczytaj rozmowę z Jagodą Matejczuk i Agnieszką Giemzą, trenerkami WOOF Flyball Team.
czytaj
Szczeniak w domu. Poradnik odpowiedzialnej rodziny
Zanim szczeniak przekroczy drzwi naszego domu, warto przygotować „listę wyprawkową”. Oczywiście, oczekiwanie na szczeniaka nie jest tym samym co oczekiwanie na dziecko, ale to również przełomowy moment w naszym życiu. Jak się do niego przygotować? Przeczytaj artykuł i sprawdź, o czym nie możesz zapomnieć.
czytaj
Terapeutyczny wpływ zwierząt na dzieci
Oprócz radości zwierzęta mogą nam dać jeszcze więcej. Terapia z udziałem zwierząt znana jest jako zooterapia. Przy terapiach obecne są różne zwierzęta, np. przy pomocy psa to kynoterapia, przy pomocy konia – hipoterapia. W tym artykule opowiem, jak wiele korzyści daje nam kontakt ze zwierzętami i jak bardzo terapeutyczne może być samo przebywanie z nimi.
czytaj
