Terrarium, akwarium, a może plastikowy pojemnik? Czyli w czym hodować węża?

Węże są zwierzętami zmiennocieplnymi. Oznacza to, że ich organizm nie jest w stanie samodzielnie produkować ciepła i temperatura ich ciała jest zależna od temperatury otoczenia. Wiele procesów życiowych węży jest uzależniona od właściwej temperatury, np. trawienie. Po posiłku zwierzę będzie poszukiwało odpowiedniego miejsca do wygrzania się, gdzie pod wpływem ciepła metabolizm zostanie przyspieszony, umożliwiając strawienie posiłku w odpowiednim czasie.
AUTOR: Mateusz Pakuła

Czas czytania: 7 min


Organizm zwierzęcia pozbawionego możliwości wygrzania się, spowolni procesy życiowe, w tym metabolizm, co może prowadzić do spowolnienia procesu trawienia. W konsekwencji niestrawiony pokarm może zacząć gnić wewnątrz układu pokarmowego doprowadzając do zatrucia organizmu i ostatecznie śmierci zwierzęcia. Utrzymanie węża w zdrowiu i doskonałej kondycji wymaga zapewnienia odpowiedniego mikroklimatu z odpowiednim gradientem temperatur, który pozwoli wężowi na prawidłową termoregulację. Stworzenie odpowiednich warunków umożliwia odpowiednio wyposażony zamknięty zbiornik, czyli terrarium. Jak sama nazwa wskazuje akwarium (łac. aquarium, naczynie na wodę) jest to zbiornik przeznaczony dla zwierząt żyjących w wodzie. Konstrukcja akwarium uniemożliwia prawidłową wymianę powietrza, co z kolei powstrzymuje wytworzenie właściwego dla węża mikroklimatu. Brak sprawnej wymiany powietrza sprawia, że wilgotne podłoże i elementy wystroju są narażone na powstawanie pleśni i w konsekwencji gnicie. Z kolei u zwierząt bardzo łatwo o rozwój infekcji skórnych i chorób układu oddechowego. Również utrzymanie odpowiedniej wilgotności powietrza jest bardzo problematyczne. Jeśli zamkniemy akwarium pokrywą to wilgotność utrzyma się na dłużej, ale będzie jednocześnie sprzyjać pojawianiu się pleśni. Z kolei nakrycie akwarium np. siatką, nie pozwoli na zatrzymywanie wilgoci wewnątrz. Kolejną wadą konstrukcyjną akwarium jest dostęp do zwierzęcia. Węże, podobnie zresztą jak wiele innych gatunków zwierząt, instynktownie kojarzą zbliżające się z góry przedmioty z atakiem drapieżnika. W akwarium dostęp do wnętrza mamy jedynie od góry, więc każda manipulacja w otoczeniu zwierzęcia powoduje stres, który może wywołać reakcję obronną, a to już prosta droga do ugryzienia.

Zbyt często od przyszłych posiadaczy węży słyszy się pytanie o to czy akwarium nadaje się do hodowli węży? Absolutnie nie!

Jeśli chcemy hodować zwierzę, które w naturalnym środowisku spędza większą część życia na lądzie to musimy zaopatrzyć się w zamknięty zbiornik umożliwiający swobodną cyrkulację powietrza i utrzymanie stałych parametrów hydro-termalnych. Te podstawowe wymogi spełniają terraria  (łac. terra – ziemia). Są to zbiorniki zabudowane z każdej strony, umożliwiające odizolowanie (lub ograniczenie) od świata zewnętrznego, posiadające odpowiednio rozmieszczone otwory wentylacyjne. Co ciekawe pierwsze terraria, wynalezione i konstruowane przez Nathaniela B. Warda w XIX wieku, były konstrukcją zamkniętą, przeznaczoną głównie do hodowli roślin. Terrarium umożliwia długotrwałe zatrzymanie wilgoci wewnątrz zbiornika oraz wytworzenie stałych warunków termalnych. Są to dwa podstawowe warunki determinujące sukces hodowli węży, jak i innych zwierząt zmiennocieplnych. Najczęściej stosowanym urządzeniem grzewczym w terrarium dla węża jest przewód lub mata grzewcza. Urządzenia te sprawnie rozgrzewają dno terrarium, tworząc ciepłe miejsce, w którym wąż może się wylegiwać i regulować temperaturę ciała. Podgrzaniu ulega również powietrze, które zmniejsza swoją gęstość i zaczyna się unosić. Takie zjawisko to zdecydowana przewaga terrarium nad akwarium. Rozgrzane wewnątrz akwarium powietrze unosi się ku górze, jednocześnie uniemożliwiając dotarcie świeżego, chłodnego powietrza do dna zbiornika. Konstrukcja terrarium wykorzystuje zjawisko konwekcji cieplnej powietrza. Odpowiednie rozmieszczenie kratek wentylacyjnych i urządzeń grzewczych powoduje zasysanie świeżego, chłodnego powietrza do wnętrza zbiornika, co zapewnia odpowiednią wymianę i ułatwia utrzymanie stałych parametrów mikroklimatycznych. Większość terrariów zapewnia dostęp do wnętrza od frontu. Pojawienie się naszej ręki w płaszczyźnie poziomej względem zwierzęcia jest dla niego o wiele mniej stresujące i sprzyja procesowi afirmacji. Chociaż wkładanie ręki od góry jest bardziej niepokojące dla zwierzęcia to należy pamiętać, że również ręka zbliżająca w pozycji poziomej może zostać pomylona z ofiarą, co w konsekwencji może prowadzić do ukąszenia.

Alternatywą dla terrarium mogą być pojemniki z plastiku lub innego tworzywa. Podobnie jak terrarium muszą być zaopatrzone w odpowiednią wentylację i ogrzewanie. Pojemniki są bardzo popularne wśród hodowców posiadających duże kolekcje lub regularnie rozmnażających swoje okazy. Ich zaletą jest lekkość, łatwość w sprzątaniu i wszechstronność. Często wykorzystywane są w tzw. Rack systemach, gdzie pełnią rolę szuflad hodowlanych umieszczonych w odpowiednio skonstruowanych regałach. Rack system jest metodą minimalistyczną, która nie pozwala na konstruowanie wymyślnego wystroju czy hodowlę żywych roślin. Pojemnik ma zapewniać podstawowe warunki bytowe zwierząt i koniec. Atutem plastikowych pojemników są właściwości materiału, z którego są wykonane. Charakteryzują się tym, lepiej utrzymują temperaturę w porównaniu ze szklanymi terrariami. Plastikowe pojemniki odpowiednich rozmiarów, najczęściej wykonane są z tworzywa, które nie jest całkowicie przejrzyste, co minimalizuje stres. Plastik jest stosunkowo łatwy w obróbce i podatny na modyfikacje a przy tym bardzo lekki, co sprawia, że jest materiałem niezwykle praktycznym w codziennym użytku. Rack system dodatkowo wykorzystuje instynktowne zachowania węży. W naturalnych warunkach większość gatunków węży jest najczęściej znajdywana w ciemnych i ciasnych kryjówkach, gdzie cierpliwie czekają na pojawienie się posiłku. Dokładnie takie warunki spełnia plastikowy pojemnik umieszczony w regale. Czasami pojawia się również pytanie czy węże i inne gady można trzymać w domu bez specjalnego terrarium, czy pojemnika? Oczywiście, nie! Najważniejszym argumentem przeciw jest bezpieczeństwo przede wszystkim zwierzęcia, gdyż większość popularnych gatunków gadów nie stanowi realnego zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka.


W naszych domach czyha wiele pułapek – środki chemiczne, urządzenia elektryczne, czy nawet możliwość rozdeptania przez nieuwagę. Dodatkowo należy pamiętać, że nie każdy podziela naszą pasję do egzotycznych pupili i w momencie wymsknięcia się węża z naszego domu mamy gotową sensację. Kolejnym argumentem jest klimat panujący w naszych domach. Dla węża w mieszkaniu jest zdecydowanie za zimno i sucho. Jego organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować w takich warunkach i przechodzi w „tryb awaryjny”, który nie może trwać wiecznie. Mój ulubiony i najbardziej obrazowy argument, dlaczego zwierzęciu należy zapewnić odpowiednie warunki dotyczy żółwi, a dokładnie jest to historia żółwia stepowego, który swobodnie przechadzał się po całym domu i jadł sałatę przez 25 lat. Cóż, odpowiednio wyposażone terrarium i właściwa dieta pozwoliłaby mu dożyć nawet 75 lat.

Podsumowując, akwarium jest dla ryb i zwierząt spędzających większość swojego życia w wodzie, węże nie należą do tej grupy zwierząt. Natomiast odpowiednio przygotowane terrarium pozwala utrzymać zwierzę w zdrowiu i doskonałej kondycji. Terrarium bądź pojemnik powinno spełniać warunki dopasowane do potrzeb wybranego gatunku, na co składa się: ciepło, wilgoć, dostęp do świeżej wody pitnej i odpowiednia kryjówka. Najważniejsze aby pamiętać podstawową zasadę terrarystyki – odwzorowanie naturalnego środowiska. Biotopowe terrarium przedstawiające wycinek tropikalnej dżungli lub spieczonej słońcem sawanny, stanowi nie tylko doskonały dom dla egzotycznego pupila, ale jest też elementem wystroju domu, który przyciąga uwagę każdego gościa!

Wybrane dla Ciebie

Rozmowa z Jagodą Matejczuk i Agnieszką Giemzą z Woof Flyball Team Wrocław (zdjęcia)

Rekordowe 25 drużyn z 15 klubów. Tak w największym skrócie zapowiada się Wielka WOOFowska, czyli ogólnopolskie zawody flyball w miejscowości Malin pod Wrocławiem. Impreza odbędzie się w dniach 20-21 kwietnia. Przeczytaj rozmowę z Jagodą Matejczuk i Agnieszką Giemzą, trenerkami WOOF Flyball Team.

czytaj

Szczeniak w domu. Poradnik odpowiedzialnej rodziny

Zanim szczeniak przekroczy drzwi naszego domu, warto przygotować „listę wyprawkową”. Oczywiście, oczekiwanie na szczeniaka nie jest tym samym co oczekiwanie na dziecko, ale to również przełomowy moment w naszym życiu. Jak się do niego przygotować? Przeczytaj artykuł i sprawdź, o czym nie możesz zapomnieć.

czytaj

Terapeutyczny wpływ zwierząt na dzieci

Oprócz radości zwierzęta mogą nam dać jeszcze więcej. Terapia z udziałem zwierząt znana jest jako zooterapia. Przy terapiach obecne są różne zwierzęta, np. przy pomocy psa to kynoterapia, przy pomocy konia – hipoterapia. W tym artykule opowiem, jak wiele korzyści daje nam kontakt ze zwierzętami i jak bardzo terapeutyczne może być samo przebywanie z nimi.

czytaj

21 ciekawostek ze świata zwierząt

Chomiki prowadzą nocny tryb życia. Oznacza to tyle, że śpią w dzień i budzą się późnym wieczorem. Zabawa z tym pupilem może być trudna, ponieważ prowadzi inny tryb życia niż my.

czytaj

  • ZDROWY PUPIL

  • Zobacz bezpłatne poradniki dotyczące pielęgnacji i żywienia małych zwierząt domowych. Więcej materiałów w dziale Pobierz