Jak działa psi słuch, czyli dlaczego Twój pies wybrałby Beethovena zamiast Sanah?

Każdy właściciel czworonoga wie, że spośród członków jego rodziny, to właśnie kudłaty podopieczny ma najlepszy słuch. Wyjątkowo rozwinięte zdolności rozpoznawania dźwięków najczęściej uwidaczniają się, gdy ktokolwiek otworzy lodówkę lub zabrzęczy smyczą zwiastującą spacer.
AUTOR: Monika Dachowska

Czas czytania: 7 min

Nie mamy więc wątpliwości, że psy doskonale słyszą dźwięki, ludzką mowę oraz odgłos szynki upadającej na podłogę. A co ze słowami lub… muzyką? Psi słuch nadal skrywa wiele tajemnic, ale naukowcom udało się dowiedzieć już całkiem sporo na temat zmysłu słuchu i przetwarzania języka u czworonogów.

JAK SŁYSZY PIES I W JAKI SPOSÓB WYKORZYSTAŁ TO PAUL MCCARTNEY?

Słuch, zaraz po węchu, jest drugą modalnością zmysłową znakomicie rozwiniętą u psów. Naukowcy psią kompetencję słuchową określają jako umiejętność percypowania fal dźwiękowych. Zarówno u psów, jak i u ludzi, w przetwarzanie dźwięku jest zaangażowana kora słuchowa.

Pies rejestruje dźwięki od 16 Hz do 50000 Hz, gdzie maksymalny próg słyszalności dla człowieka wynosi 20000 Hz. Ta fizjologiczna różnica w tonotopowej organizacji kory słuchowej powoduje wyjątkową wrażliwość na niskie i wysokie tony, występujące na przykład przy użyciu gwizdka ultradźwiękowego.

Gwizdek dla psów ma częstotliwość 15 Khz – dla porównania ludzka mowa to zaledwie 4 kHz! – która jest doskonale słyszalna przez psy, ale nie do wychwycenia dla człowieka. Wykorzystał to Paul McCartney, członek The Beatles, umieszczając na końcu piosenki “A Day in the Life” dźwięk słyszalny wyłącznie dla psów!

USZY PSA – BUDOWA

Na pytanie “jak słyszy pies?” nie można odpowiedzieć bez przybliżenia budowy fizjologicznej psiego ucha. Ucho psa jest zbudowane z ucha zewnętrznego, środkowego oraz wewnętrznego. Różnica między psem a człowiekiem w najbardziej podstawowym, fizjologicznym wymiarze, wynika z większej liczby kanałów słuchowych u psów, które są skierowane ku dołowi. U człowieka kanały prowadzące fale dźwiękowe do błony bębenkowej są wykształcone horyzontalnie.

Trzecim czynnikiem różnicującym jest większa liczba mięśni w małżowinie usznej. Przez co psy nie muszą odwracać całej głowy do źródła dźwięku. W uchu wewnętrznym fale dźwiękowe zmieniają się w impulsy, które drogą słuchową docierają do ośrodków odpowiedzialnych za słyszenie, umiejscowionych w korze mózgowej.

Różnorodność psich uszu do pewnego stopnia wynika z funkcji jakie pełnią: psy towarzyszące mają pełnić rolę ozdobną i nie wymaga się od nich wrażliwości na dźwięki, a psy stróżujące powinny usłyszeć dźwięk o najniższym poziomie głośności. Niepoprawna etycznie selekcja hodowlana doprowadziła jednak do powstania uszu o – z punktu widzenia ewolucyjno-użytkowego – niepoprawnej fizjonomii. Przykładem są oklapnięte uszy, które upośledzają sprawność słuchową.

boston terrier

CZĘSTOTLIWOŚCI SŁYSZANE PRZEZ PSA

Warto podkreślić, że pies nie słyszy lepiej od człowieka na wszystkich częstotliwościach. Wyjątkowość słuchu u psów polega na czułości oraz precyzyjnym lokalizowaniu dźwięku. Zakres psiego słuchu jest inny niż nasz, ale niektóre dźwięki odbieramy w podobny sposób (głównie te o niskiej częstotliwości). Poza słyszeniem dźwięków o wysokiej częstotliwości, czworonogi są wrażliwe na dźwięki o niskiej intensywności – od -5dB do -15dB. Wrażliwość słuchowa tłumaczy często spotykany u psów lęk przed burzą, fajerwerkami lub wiertarką. Pozwala także uzasadnić, w jaki sposób psy wyczuwają trzęsienie ziemi lub “przewidują” przyjazd opiekuna. Nawet, gdy ten ostatni jest w znacznej odległości od domu.

To jak słyszy pies zależy od kilku czynników:

  • rasy psa,
  • wieku (wraz z wiekiem może wystąpić pogorszenie słuchu związane ze starzeniem się organizmu),
  • czynników wrodzonych (wrodzona głuchota dotyka najczęściej m.in dalmatyńczyki),
  • czynników zewnętrznych (pourazowa utrata słuchu).

Ze względu na budowę ucha (stojące, szpiczaste uszy) najlepiej słyszą rasy psów, takie jak:

  • labrador,
  • owczarek niemiecki,
  • boston terrier,
  • sznaucer,
  • buldog francuski.

Rasy z oklapniętymi uszami (np. cavalier king charles spaniel lub basset) również mają bardzo czuły słuch, ale ze względu na brak możliwości skierowania ucha w stronę dźwięku, wykazują gorsze właściwości lokalizacyjne. Krótko mówiąc, słabiej radzą sobie z lokalizacją źródła dźwięku niż ich pobratymcy ze stojącymi uszami.

JAKIE DŹWIĘKI DENERWUJĄ PSY?

Ze względu na wyjątkowo czuły słuch, psy nie lubią głośnych dźwięków, takich jak grzmoty, oraz odgłosów wydawanych przez odkurzacz, wiertarkę lub blender. Niektóre psy źle reagują na dźwięk kosiarek, a wiele z nich płoszy się, jeśli głośny dźwięk nagle je zaskoczy. Częstotliwości, których nie lubią psy, są wykorzystywane w ultradźwiękowych odstraszaczach. Jest to jednak nieprzyjemny sposób na ochronę np. roślinności w ogrodzie i nasz pies na pewno nie będzie czuł się dobrze, jeśli usłyszy denerwujące, a czasem wręcz bolesne dźwięki.

Niektóre dźwięki są bardzo przyjemne dla naszych pupili. Udowodniono, że pozytywny wpływ na psi układ nerwowy ma m.in muzyka klasyczna, która działa relaksacyjnie. W trakcie badania przeprowadzonego przez zespół Debory Wells, psy ignorowały popularne utwory muzyki pop (np. Britney Spears), ale odprężały się przy dźwiękach Ludviga van Beethovena. Prawdopodobnie Twój pupil zignoruje więc najnowszy hit Sanah, jednak może spodobać mu się koncert muzyki klasycznej.

koncert muzyki klasycznej

PSI SŁUCH – CIEKAWOSTKI

Wiemy już ile razy lepiej słyszy pies od człowieka oraz jakiej częstotliwości nie lubią psy. Jednak nadal nie wiemy wszystkiego o psim słuchu, a coraz bardziej innowacyjne badania naukowe potrafią zaskoczyć niejednego właściciela czworonoga!

Kilka ciekawostek o psim słuchu:

  • Niektóre rasy są bardziej narażone na głuchotę wrodzoną (np. dalmatyńczyki, dogi argentyńskie lub buldogi angielskie).
  • W psich uszach znajduje się 18 mięśni, dzięki którym mogą obracać uszy w stronę słyszanego dźwięku.
  • Ułożenie psich uszu jest jednym ze sposobów na wyrażanie emocji m.in wysyłanie sygnałów uspokajających np. uszy położone do tyłu mogą oznaczać brak pewności i lęk.
  • Od 18% do 30% dalmatyńczyków cierpi na brak słuchu w jednym z uszu, a ok. 3%-8% psów tej rasy jest całkowicie głuchych. 
  • Puszczanie relaksacyjnej muzyki o odpowiedniej częstotliwości np. Relaxing music for dogs pomaga w radzeniu sobie z lękiem separacyjnym.
  • Psie uszy bywają poddawane zabiegowi chirurgicznemu, potocznie określanego jako “kopiowanie”, polegającemu na zmianie ich kształtu lub zmniejszeniu. W niektórych krajach, w tym w Polsce, kopiowanie jest uznawane za znęcanie się nad zwierzętami i jest zabronione.
  • Tzw. mowa rodzicielska ma pozytywny wpływ na rozwój szczeniąt.

Psi słuch jest jedną z głównych modalności zmysłowych, która pomaga czworonogowi w codziennym funkcjonowaniu. Warto wiedzieć jak najwięcej o tym jak słyszy nasz pies, żeby uchronić go przed bolesnymi i denerwującymi dźwiękami w życiu codziennym.

TO TEŻ CIĘ ZAINTERESUJE

Operacje plastyczne u psów

Czy pies widzi siebie w lustrze?

Dlaczego mój pies mnie nie słucha?

Psie uszy i nos. O nie też trzeba dbać!

Utrata węchu u psa – objawy i leczenie

Wybrane dla Ciebie

Jakie ptaki możemy spotkać w polskich miastach? Rozmowa z Karoliną Jamską z Towarzystwa Przyrodniczego „Kawka” (podcast)

Kocham wszystkie zwierzęta i staram się pomagać wszystkim, które tej pomocy potrzebują i które spotkam na swojej drodze – mówi Karolina Jamska, prezeska Towarzystwa Przyrodniczego „Kawka”. Posłuchaj drugiej części rozmowy
z biolożką i przyrodniczką, która była gościnią 19. odcinka Pets World Podcast!

czytaj

Na czym polega play therapy?

Play therapy to innowacyjna metoda terapeutyczna, która wykorzystuje elementy zabawy oraz sportu w pracy z psami. Stosuje się ją u zwierząt, które wykazują zaburzenia zachowania. Na czym dokładnie polega ta metoda?

czytaj

Kiedy zacząć przygodę z wystawami dla psów?

Wystawy psów to nie tylko okazja do zaprezentowania swojego psa oraz zdobycia prestiżowych nagród. To również sposób na budowanie wspólnej więzi. Kiedy powinniśmy zacząć wystawiać naszego psa?

czytaj

Czy twój pies może być melancholikiem? Psie typy osobowości

Czy w psim charakterze można znaleźć cechy charakteru ludzkiego? Czy psy upodabniają się do swoich właścicieli? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.

czytaj

  • ZDROWY PUPIL

  • Zobacz bezpłatne poradniki dotyczące pielęgnacji i żywienia małych zwierząt domowych. Więcej materiałów w dziale Pobierz