Ochrona łabędzi i ptaków wodnych w okresie zimowym

Temat pomocy ptakom wodnym powraca każdej zimy. Wraz ze spadkiem temperatur i zamarzaniem zbiorników wodnych, wiele z tych ptaków znajduje się w niekorzystnej sytuacji i potrzebuje ludzkiej opieki. Dzięki temu artykułowi dowiesz się, jak odpowiedzialnie pomagać ptakom wodnym podczas zimnych miesięcy.
AUTOR: Rita Andruszkiewicz

Czas czytania: 4 min

CZY PTAKI WODNE NALEŻY DOKARMIAĆ?

Ptaki wodne, takie jak łabędzie czy kaczki, powinny być dokarmiane dopiero kiedy temperatura spada poniżej zera. Ich naturalnym pokarmem są rośliny zielone, bezkręgowce i larwy owadów obecne w zbiornikach wodnych. Karmienie ptaków latem prowadzi do zaniku ich naturalnych instynktów, a więc uzależnia je od człowieka. Decydując się na częste dokarmianie, musimy pamiętać, że ptak będzie oczekiwać naszej wizyty. Nagłe zaprzestanie karmienia sprawi, że zwierzę zmarnuje cenne rezerwy energii i straci czas, w trakcie którego mogłoby szukać pokarmu w innym miejscu.

CZYM KARMIĆ ŁABĘDZIE I KACZKI?

Właściwym pożywieniem dla łabędzi i kaczek będzie ziarno, kasza, płatki owsiane lub ugotowane i drobno pokrojone warzywa, takie jak ziemniaki, marchew czy buraki. Karmienie tych ptaków chlebem lub resztkami z naszego stołu stanowi wilczą przysługę. Pokarmy przetworzone, tłuste i solone prowadzą do rozwinięcia się u nich chorób nerek oraz wątroby.

Ochrona łabędzi i ptaków wodnych

KIEDY NALEŻY ZAINTERWENIOWAĆ?

Łabędź, który cały dzień spędza w bezruchu na tafli lodu, może wzbudzić niepokój. Jest to jednak strategia przetrwania, którą te ptaki obierają w trudnych warunkach. Zdrowe, dobrze upierzone łabędzie są odporne na niskie temperatury, a poprzez siedzenie w bezruchu oszczędzają energię zgromadzoną w postaci podskórnej tkanki tłuszczowej. Zanim zdecydujemy się sprawdzić, czy nieruchomy ptak jest przymarznięty, należy obserwować go przez przynajmniej dobę.

Wskazaniem do natychmiastowej pomocy jest zauważenie szamoczącego się łabędzia, który nie jest w stanie odczepić się od lodu. Interwencji wymagają też ptaki widocznie ranne, wychudzone, ze sklejonym lub niepełnym upierzeniem, niezdolne do lotu. Po zaobserwowaniu dzikiego zwierzęcia potrzebującego pomocy, należy w pierwszej kolejności skontaktować się ze strażą miejską lub właściwą gminą. W niektórych większych miastach istnieją też zorganizowane jednostki odpowiedzialne za interwencje dotyczące zwierząt.

W przypadku nieuzyskania pomocy od lokalnych władz, kolejnym krokiem będzie zgłoszenie ptaka do najbliższego ośrodka rehabilitacji dzikich zwierząt. Wykaz takich punktów znajduje się na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

JAK POSTĄPIĆ PRZY PRZYMARZNIĘTYM PTAKU?

Najważniejszą zasadą w przypadku uwalniania przymarzniętego ptaka, jest nieodrywanie go od lodu. Próba oderwania ptaka niekiedy kończy się spowodowaniem u niego poważnych ran i wyrwania piór zatopionych w lodzie. Właściwą metodą będzie cierpliwe skucie lodu wokół łabędzia i pozwolenie, by lód samoistnie się roztopił po przeniesieniu ptaka do ciepłego pomieszczenia. Przed podejściem do dużego ptaka należy też dowiedzieć się, w jaki sposób bezpiecznie go chwycić i przetransportować, żeby zapewnić bezpieczeństwo zarówno sobie, jak i zwierzęciu.

Duże ptaki, takie jak łabędzie, zazwyczaj unieruchamia się owijając ich korpus kocem, przy jednoczesnym pozostawieniu wolnej szyi. Owijając ptaka, należy upewnić się, że jego skrzydła złożone są przy ciele, a nogi podwinięte pod brzuch. Podczas podejmowania interwencji, konieczne jest zachowanie ostrożności i priorytetowe traktowanie własnego bezpieczeństwa. Na taflę lodu o nieznanej grubości powinni wchodzić jedynie przedstawiciele przeszkolonych służb, takich jak straż pożarna.

CZY PTAKOM NIE JEST ZIMNO?

Specjalna konstrukcja ptasiej okrywy piórowej zabezpiecza je przed wychłodzeniem. Pióra puchowe zatrzymują ciepłe powietrze, a efekt ten jest dodatkowo potęgowany przez płaszcz z wyżej położonych piór okrywowych. Specjalny mechanizm krążenia zabezpiecza nogi ptaków przed odmrożeniami i utratą ciepła przez ich skórę. Naczynia żylne i tętnicze nóg są położone obok siebie, przez co dochodzi pomiędzy nimi do wymiany ciepła. Dzięki temu krew żylna odpływająca ze stóp jest podgrzewana przed powrotem do korpusu ptaka, co zapobiega wychłodzeniu.

TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ

Mity na temat ptaków

Zasady zdrowego dokarmiania ptaków wolno żyjących

7 rzeczy, których nie wiedziałeś o dokarmianiu zwierząt zimą

Jak zadbać o dobrostan papugi? Rozmowa z zoopsycholożką i biolożką Adą Włoch (podcast, zdjęcia)

Jakie ptaki możemy spotkać w polskich miastach? Rozmowa z Karoliną Jamską z Towarzystwa Przyrodniczego „Kawka” (podcast, zdjęcia)

Wybrane dla Ciebie

Czym jest miłość w świecie zwierząt? Rozmowa z Adamem Zbyrytem – biologiem, naukowcem i autorem książek (podcast, zdjęcia)

W jaki sposób zwierzęta okazują uczucia? Jak zbudować z naszym pupilem relację opartą na zaufaniu i poszanowaniu wzajemnych potrzeb? Sprawdź w najnowszym, walentynkowym odcinku Pets World Podcast, którego gościem był Adam Zbyryt – biolog, ornitolog i autor książek o zwierzętach.

czytaj

Flexitarianizm w diecie psów

Tradycyjny obraz psa z kością w pysku towarzyszy nam praktycznie od zawsze. Jest obecny w bajkach i książkach dla dzieci. O ile w dzisiejszych czasach zamienilibyśmy kość na mięso, należy pamiętać, że psy, z biologicznego punktu widzenia, nie są mięsożercami.

czytaj

Przemyt papug

Nielegalny handel papugami to globalny problem, który zagraża przetrwaniu wielu gatunków i przynosi ogromne cierpienie milionom ptaków rocznie. Chociaż dokładne liczby mogą się różnić, szacuje się, że setki tysięcy papug są nielegalnie odławiane i przemycane każdego roku.

czytaj

Dieta królika: co powinien jeść, a czego unikać?

Króliki są jednymi z najpopularniejszych zwierząt domowych zaraz po psach i kotach, jednak wielu opiekunów nie wie jak je zdrowo żywić. Nieodpowiednia dieta jest często przyczyną problemów, przez które króliki trafiają do gabinetów weterynaryjnych.

czytaj

  • ZDROWY PUPIL

  • Zobacz bezpłatne poradniki dotyczące pielęgnacji i żywienia małych zwierząt domowych. Więcej materiałów w dziale Pobierz