Waleczny i odważny – chomik europejski
Czas czytania: 5 min
Chomik europejski jest to gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem. Niestety teren jego występowania w naszym kraju stale się kurczy. Od lat 80. ubiegłego wieku, jego zasięg występowania na terenie Polski zmniejszył się o 75%.
NAJBARDZIEJ KOLOROWY SSAK EUROPY
Chomik europejski to gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych. Jest to zwierzę ściśle chronione. Jest dość dużym gryzoniem. Jego masa ciała wynosi ok. 500-600 g (zdarzają się większe osobniki), a długość ciała bez ogona wynosi od 18 do ok. 30 cm. W sytuacji zagrożenia może nadymać swoje policzki, przez co wydaje się większy.
Chomik europejski ma wyjątkowe ubarwienie: rudy grzbiet, rzadko spotykany u ssaków czarny brzuch a na bokach i policzkach obecne są kremowe znaczenia. Co ciekawe, w różnych częściach Europy i w Rosji spotykane są też inne odmiany barwne, np. łaciate lub czarne (w Polsce również opisano jej występowanie). Chomiki te przez pół roku hibernują, w Polsce okres ten trwa od września do kwietnia.
Gryzonie te odznaczają się walecznością i odwagą. Kiedy chomik europejski jest czymś zaniepokojony, wydaje charakterystyczne piskliwe odgłosy, które przypominają szczekanie lub skrzeczenie. Chomik większość część doby spędza w podziemnych norach. Nory tego chomika należą do najgłębszych i najbardziej skomplikowanych wśród gniazd gryzoni polnych żyjących w Europie. Ich głębokość może wynosić nawet 2 m. Wyróżnia się nory stałe i tymczasowe.
DIETA CHOMIKA EUROPEJSKIEGO
Chomik europejski to zwierzę wszystkożerne. W jego menu znajdują się zboża, rośliny strączkowe, rośliny zielone i okopowe, rośliny pastewne. Chomik zjada owoce, liście i pędy nie uszkadzając kory czy korzeni drzew. Swoją dietę urozmaica bezkręgowcami, nie pogardzi też owadami czy ptasim jajem. Jeden osobnik przeciętnie gromadzi w norze nie więcej niż 2-3 kg pokarmu.
GDZIE MOŻNA SPOTKAĆ CHOMIKA EUROPEJSKIEGO?
Jego występowanie zależy głównie od rodzaju gleb. W naszym kraju preferują gleby wykształcone na podłożu lessowym i lessopodobnym, zwłaszcza czarnoziemy i brunatnoziemy. Stosunkowo liczne stanowiska tego gryzonia znajdują się w województwach lubelskim, małopolskim, świętokrzyskim oraz podkarpackim. Coraz częściej można spotkać go w pobliżu ludzkich siedzib, nawet w miastach. Populacje chomika europejskiego można znaleźć w takich miastach jak Lublin, Kraków, Jaworzno, Siemianowice Śląskie, Jawor koło Legnicy.
OCHRONA CHOMIKA
Mimo tego, że gryzoń ten znajduje się pod ścisłą ochroną, prognozy dla jego przetrwania nie są obiecujące. W niektórych rejonach wciąż zwalcza się go jako szkodnika. Jest jednym z najszybciej ginących gatunków ssaków w Europie. W 2020 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznała chomika europejskiego za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem na wolności (CR). W związku tym istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że chomik europejski może wyginąć w ciągu kolejnych 10 lat lub w ciągu 3 chomiczych pokoleń.
Chomik europejski w Polsce jest objęty ochroną gatunkową zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt oraz załącznikiem IV Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.
Gryzoń ten widnieje na niej jako gatunek ściśle chroniony z koniecznością ochrony czynnej. Chomik europejski to gatunek parasolowy. Co to oznacza? Chroniąc chomika, chronimy szereg innych gatunków, które zasiedlają to samo siedlisko. Gryzoń ten jest ważnym elementem ekosystemu, w którym żyje. Jego wyginięcie zaburzy ciągłość trwania zależności przyrodniczych.
DLACZEGO CHOMIK JEST SKAZANY NA WYGINIĘCIE?
Czynników, które są przyczyną zmniejszania się populacji i wymierania gatunku, jest bardzo dużo. Do najważniejszych należą: ciągłe traktowanie chomika jako szkodnika (trucie herbicydami, pestycydami), bezpośrednie odłowy i celowe zabijanie, mechanizacja rolnictwa, urbanizacja i ciągły rozwój dróg i autostrad, fragmentacja siedlisk, duże zagęszczenie drapieżników w siedliskach gryzoni (bardzo poważnym problemem jest drapieżnictwo psów i kotów), zmiany klimatyczne (przede wszystkim niestabilność zim, która zaburza hibernację chomika) oraz sztuczne oświetlenie przy drogach. To ostatnie powoduje zmiany hormonalne u chomików, które obniżają płodność chomików.
Niestety chomiki europejskie są często postrzegane przez ludzi jako szkodniki powodujące straty w uprawach. I właśnie z tego powodu często są tępione. A jak wynika z badań, chomiki mogą być wsparciem w uprawach, ponieważ napowietrzają i mieszają glebę oraz zwiększają w niej ilość próchnicy. Ponadto, w starych chomiczych korytarzach gromadzi się woda, która może stanowić zapas na okres suszy. Co więcej, gryzonie te zjadają szkodliwe dla upraw chrząszcze czy ślimaki.
Los chomika europejskiego zależy od nas. Im większa będzie świadomość społeczeństwa o zagrożeniach, z jakimi spotykają się chomiki europejskie, tym lepiej będziemy mogli go chronić.
TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ
Czym rożni się królik od gryzonia?
Królik vs gryzoń – różnice gatunkowe
Co Twój chomik próbuje Ci przekazać?
Wybrane dla Ciebie
Długość życia królika
Średnia długość życia królika wynosi około 8-12 lat, jednak wiele królików dożywa starszego wieku przy odpowiedniej opiece.
czytaj
Domowe sposoby na zajęcie kota – zabawki i gry DIY
Kot, mimo że domowy, to drapieżnik, który potrzebuje znacznej ilości bodźców. Gdy kot będzie się nudzić, prędzej czy później zacznie rozrabiać. Ze stołów lecą wazony, szafki same się otwierają, a kapcie wynoszą pod łóżko.
czytaj
Dlaczego pies liże człowieka?
Kto ma psa, ten wie, że psia miłość czasem bywa…obśliniona. Niektórzy to lubią, inni raczej niespecjalnie. Jak to jest z tym lizaniem? Czemu nasze psiaki tak bardzo uwielbiają to robić?
czytaj
Czy warto mieć więcej niż jednego królika?
Tak, zdecydowanie warto mieć więcej niż jednego królika, ponieważ króliki są zwierzętami stadnymi i najlepiej czują się w towarzystwie innych królików. W naturze żyją w grupach, co daje im poczucie bezpieczeństwa i pozwala na naturalne zachowania społeczne, takie jak wzajemna pielęgnacja, zabawa czy przytulanie się.
czytaj
