Wpływ katastrofy atomowej w Czarnobylu na wybrane gatunki zwierząt
Czas czytania: 4 min
NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY W STREFIE WYKLUCZENIA
Jedną z najciekawszych zmian, jakie możemy zaobserwować na terenie Strefy Wykluczenia, jest przypadek rzekotek wschodnich (Hyla orientalis). W roku 2016 naukowcy zaobserwowali nietypowe czarne rzekotki. Barwa typowa dla tego gatunku to jasnozielony, ale w Czarnobylu pojawiają się coraz częściej okazy czarne jak smoła. Najciemniejszy kolor skóry posiadają te okazy, których siedliska znajdują się w pobliżu reaktora.
Naukowcy sądzą, że ciemniejszy kolor skóry ma ochraniać zwierzęta przed działaniem promieniowania. Za jego występowanie ma być odpowiedzialna melanina. Obecny poziom promieniowania wokół Czarnobyla nie ma już większego wpływu na rzekotki. Jednak te osobniki, które przetrwały katastrofę, przekazały geny kolejnym pokoleniom. Ciągle zatem możemy obserwować wpływ, jaki katastrofa wywarła na te zwierzęta.
WPŁYW KATASTROFY NA DZIKO ŻYJĄCE PSY
To, że w Prypeci nie zamieszkują ludzie, nie oznacza, że nie ma tam życia. Ciekawe badanie opublikowano na łamach czasopisma naukowego „Science Advances”. Według niego promieniowanie mogło znacząco zmienić różnorodność genetyczną dziko żyjących tam psów. Według naukowców rodzaj zmian zależny jest od poziomu napromieniowania konkretnego miejsca. Psy, które uczestniczyły w badaniu to najprawdopodobniej potomkowie tych zwierząt, które zostały pozostawione same sobie w 1986 roku. Wówczas całe rodziny były w pośpiechu ewakuowane z miejsca zamieszkania. Zostawiały za sobą cały dobytek – w tym zwierzęta.
W pierwszych latach po katastrofie zwierzaki były dokarmiane przez służby oraz ludzi, którzy zostali na miejscu. Obecnie wokół elektrowni żyje kilkaset psów. W dalszym ciągu dokarmiają je pracownicy, którzy zajmują się monitorowaniem stanu elektrowni. Wolontariuszami biorącymi udział w inicjatywie The Dogs of Chernobyl są weterynarze, behawioryści oraz inni eksperci. Inicjatywa została rozpoczęta przez Clean Futures Fund. Uczestnicy wyłapują psy, badają, szczepią przeciwko pasożytom i chorobom. Następnie wypuszczają ponownie w strefie zamkniętej. Niektóre z psów mają założone specjalne obroże z nadajnikiem GPS oraz z czujnikami promieniowania. Pozwala to na mapowanie poziomów promieniowania w strefie.
W latach 2017-2019 pobrano próbki krwi od ponad 300 psów. Pobrali je wolontariusze z Inicjatywy Badawczej Psów w Czarnobylu. Badania pokrywają się w dużym stopniu z tymi wykonanymi na zwierzętach ocalałych po wybuchu bomby w Japonii. Przede wszystkim u psów wykryto zwiększone wskaźniki zaćmy. Oczy to pierwszy narząd wykazujący oznaki ciągłej ekspozycji na promieniowanie. Naukowcy ciągle obserwują, a także poszukują innych nieprawidłowości. Między innymi guzów i mniejszych rozmiarów mózgu.
KOLEJNE BADANIA NA PSACH Z CZARNOBYLA
Ekspozycja na promieniowanie jonizujące zwiększa częstość mutacji genetycznych u różnych gatunków roślin i zwierząt. Nie wiadomo jednak jeszcze, w jaki sposób może to wpływać na większe zwierzęta na poziomie populacji. Dzięki różnorodności genetycznej psy z Czarnobyla i okolic są idealnymi kandydatami do kolejnych badań. Pomimo wojny naukowcom i wolontariuszom udało się dostać do opuszczonych miejsc, żeby zdobyć więcej próbek.
PODSUMOWANIE
Mimo upływu lat, skutki katastrofy w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej są wciąż obserwowane. Wilki ze zmienionym układem odpornościowym, dzikie konie i inne gatunki również noszą ślady tamtych wydarzeń. Naukowcy kontynuują badania wpływu skażenia środowiska na organizmy tych zwierząt.
Czarnobyl to nie tylko miejsce tragedii, ale także fascynujący obszar, gdzie przyroda wciąż walczy o przetrwanie. Historia tych zwierząt jest przypomnieniem o potężnej sile promieniowania i jednocześnie dowodem na zdolność natury do przystosowania się do ekstremalnych warunków.
TO TEŻ CIĘ ZAINTERESUJE
Choroby odzwierzęce – fakty i mity
Myślenie, które szkodzi. Mity o psach
Jak dieta wpływa na zachowanie psa?
Najczęstsze błędy w hodowli żółwi lądowych
Tego nigdy nie dawaj psu. Zatrucia wybranymi produktami spożywczymi
Wybrane dla Ciebie
Wyścigi psich zaprzęgów – rozmowa z Aleksandrą Pieron z Dog Adventure, wiceprezeską Polskiego Związku Sportu Psich Zaprzęgów (podcast, zdjęcia)
Syberian husky, psy grenlandzkie, malamuty, greystery, samoyedy, a nawet pudle… To tylko kilka ras psów, które doskonale radzą sobie w wyścigach psich zaprzęgów. O tajniki tej wyjątkowej dyscypliny zapytaliśmy Aleksandrę Pieron z klubu Dog Adventure, wiceprezeskę Polskiego Związku Sportu Psich Zaprzęgów. Przyjemnego słuchania!
czytaj
Najczęstsze choroby kotów
Wyłapanie pierwszych problemów zdrowotnych u kotów nie zawsze jest banalnie proste. Koty potrafią długo maskować objawy choroby. Dlatego tak ważne jest, aby opiekun bacznie obserwował swojego kota. Obserwacja zwierzęcia pozwala wyłapać zachowanie nietypowe. Jakie problemy zdrowotne najczęściej występują u kotów? Dowiesz się tego czytając ten artykuł.
czytaj
Bąbelki mydlane: Cudowna zabawa, ale czy jest szkodliwa dla psów?
Mydlane bąbelki to jeden z symboli naszego dzieciństwa. Kojarzą się nam z beztroską i radością. Mając zwierzęta zaczynamy jednak zastanawiać się czy to co nas otacza jest dla nich bezpieczne. Czy bańki mydlane są szkodliwe dla naszych psów?
czytaj
Splay leg – problem wygiętych nóg u młodych ptaków
„Splay leg” nazywamy charakterystyczną deformację nóg u ptaków, królików czy prosiąt. Polega ona na odkształceniu kości i stawów dotkniętej kończyny. Odpowiednio wcześnie zauważona może być wyleczona, nie pozostawiając po sobie żadnych śladów.
czytaj
