Ochrona łabędzi i ptaków wodnych w okresie zimowym

Temat pomocy ptakom wodnym powraca każdej zimy. Wraz ze spadkiem temperatur i zamarzaniem zbiorników wodnych, wiele z tych ptaków znajduje się w niekorzystnej sytuacji i potrzebuje ludzkiej opieki. Dzięki temu artykułowi dowiesz się, jak odpowiedzialnie pomagać ptakom wodnym podczas zimnych miesięcy.
AUTOR: Rita Andruszkiewicz

Czas czytania: 4 min

CZY PTAKI WODNE NALEŻY DOKARMIAĆ?

Ptaki wodne, takie jak łabędzie czy kaczki, powinny być dokarmiane dopiero kiedy temperatura spada poniżej zera. Ich naturalnym pokarmem są rośliny zielone, bezkręgowce i larwy owadów obecne w zbiornikach wodnych. Karmienie ptaków latem prowadzi do zaniku ich naturalnych instynktów, a więc uzależnia je od człowieka. Decydując się na częste dokarmianie, musimy pamiętać, że ptak będzie oczekiwać naszej wizyty. Nagłe zaprzestanie karmienia sprawi, że zwierzę zmarnuje cenne rezerwy energii i straci czas, w trakcie którego mogłoby szukać pokarmu w innym miejscu.

CZYM KARMIĆ ŁABĘDZIE I KACZKI?

Właściwym pożywieniem dla łabędzi i kaczek będzie ziarno, kasza, płatki owsiane lub ugotowane i drobno pokrojone warzywa, takie jak ziemniaki, marchew czy buraki. Karmienie tych ptaków chlebem lub resztkami z naszego stołu stanowi wilczą przysługę. Pokarmy przetworzone, tłuste i solone prowadzą do rozwinięcia się u nich chorób nerek oraz wątroby.

Ochrona łabędzi i ptaków wodnych

KIEDY NALEŻY ZAINTERWENIOWAĆ?

Łabędź, który cały dzień spędza w bezruchu na tafli lodu, może wzbudzić niepokój. Jest to jednak strategia przetrwania, którą te ptaki obierają w trudnych warunkach. Zdrowe, dobrze upierzone łabędzie są odporne na niskie temperatury, a poprzez siedzenie w bezruchu oszczędzają energię zgromadzoną w postaci podskórnej tkanki tłuszczowej. Zanim zdecydujemy się sprawdzić, czy nieruchomy ptak jest przymarznięty, należy obserwować go przez przynajmniej dobę.

Wskazaniem do natychmiastowej pomocy jest zauważenie szamoczącego się łabędzia, który nie jest w stanie odczepić się od lodu. Interwencji wymagają też ptaki widocznie ranne, wychudzone, ze sklejonym lub niepełnym upierzeniem, niezdolne do lotu. Po zaobserwowaniu dzikiego zwierzęcia potrzebującego pomocy, należy w pierwszej kolejności skontaktować się ze strażą miejską lub właściwą gminą. W niektórych większych miastach istnieją też zorganizowane jednostki odpowiedzialne za interwencje dotyczące zwierząt.

W przypadku nieuzyskania pomocy od lokalnych władz, kolejnym krokiem będzie zgłoszenie ptaka do najbliższego ośrodka rehabilitacji dzikich zwierząt. Wykaz takich punktów znajduje się na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

JAK POSTĄPIĆ PRZY PRZYMARZNIĘTYM PTAKU?

Najważniejszą zasadą w przypadku uwalniania przymarzniętego ptaka, jest nieodrywanie go od lodu. Próba oderwania ptaka niekiedy kończy się spowodowaniem u niego poważnych ran i wyrwania piór zatopionych w lodzie. Właściwą metodą będzie cierpliwe skucie lodu wokół łabędzia i pozwolenie, by lód samoistnie się roztopił po przeniesieniu ptaka do ciepłego pomieszczenia. Przed podejściem do dużego ptaka należy też dowiedzieć się, w jaki sposób bezpiecznie go chwycić i przetransportować, żeby zapewnić bezpieczeństwo zarówno sobie, jak i zwierzęciu.

Duże ptaki, takie jak łabędzie, zazwyczaj unieruchamia się owijając ich korpus kocem, przy jednoczesnym pozostawieniu wolnej szyi. Owijając ptaka, należy upewnić się, że jego skrzydła złożone są przy ciele, a nogi podwinięte pod brzuch. Podczas podejmowania interwencji, konieczne jest zachowanie ostrożności i priorytetowe traktowanie własnego bezpieczeństwa. Na taflę lodu o nieznanej grubości powinni wchodzić jedynie przedstawiciele przeszkolonych służb, takich jak straż pożarna.

CZY PTAKOM NIE JEST ZIMNO?

Specjalna konstrukcja ptasiej okrywy piórowej zabezpiecza je przed wychłodzeniem. Pióra puchowe zatrzymują ciepłe powietrze, a efekt ten jest dodatkowo potęgowany przez płaszcz z wyżej położonych piór okrywowych. Specjalny mechanizm krążenia zabezpiecza nogi ptaków przed odmrożeniami i utratą ciepła przez ich skórę. Naczynia żylne i tętnicze nóg są położone obok siebie, przez co dochodzi pomiędzy nimi do wymiany ciepła. Dzięki temu krew żylna odpływająca ze stóp jest podgrzewana przed powrotem do korpusu ptaka, co zapobiega wychłodzeniu.

TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ

Mity na temat ptaków

Zasady zdrowego dokarmiania ptaków wolno żyjących

7 rzeczy, których nie wiedziałeś o dokarmianiu zwierząt zimą

Jak zadbać o dobrostan papugi? Rozmowa z zoopsycholożką i biolożką Adą Włoch (podcast, zdjęcia)

Jakie ptaki możemy spotkać w polskich miastach? Rozmowa z Karoliną Jamską z Towarzystwa Przyrodniczego „Kawka” (podcast, zdjęcia)

Wybrane dla Ciebie

Co zrobić, gdy zwierzak zjadł trutkę na gryzonie?

Zatruć spowodowanych trutkami na gryzonie u zwierząt towarzyszących, zwłaszcza u psów jest wciąż dość dużo. Preparaty te niestety często znajdują się w miejscach, do których zwierzaki mają dostęp. Co gorsza, objawy zatrucia nie pojawiają się zbyt szybko.

czytaj

Dlaczego niektóre zwierzęta są nocne?

Ewolucja prowadzi do powstania najróżniejszych form organizmów. Zmiany zachodzą w obrębie ciała, a także trybu życia zwierząt. Jednym z przystosowań jest zmiana aktywności z dziennej na nocną.

czytaj

Czy królik tęskni?

Większość szczęśliwych posiadaczy królików nie może towarzyszyć im przez długi czas z uwagi na liczne obowiązki poza domem. W tym czasie uszak pozostaje sam. Czy tęskni?

czytaj

Waleczny i odważny – chomik europejski

Skrzeczek, reczek, ziemny piesek a może szczekający szczur? Nazw regionalnych tego gryzonia znanych jest około 30, ale wszystkie dotyczą chomika europejskiego.

czytaj

  • ZDROWY PUPIL

  • Zobacz bezpłatne poradniki dotyczące pielęgnacji i żywienia małych zwierząt domowych. Więcej materiałów w dziale Pobierz