Władza papug nad własnym życiem
Czas czytania: 6 min
NIEZWYKŁA INTELIGENCJA PAPUG IDZIE W PARZE Z POCZUCIEM WOLNOŚCI
Tymczasem w domach, w niewoli papugi mają niezwykle mało sprawczości i władzy nad własnym życiem. Wychodzą z klatki, wtedy kiedy opiekun pozwoli, jedzą pokarm w miseczce, którego w żaden sposób nie trzeba zdobyć czy zapracować na niego. Nie mają wystarczającej aktywności fizycznej czy jakiejkolwiek stymulacji umysłowej. “Niestety”, ale wraz z niezwykłą inteligencją, wzrasta u zwierzęcia potrzeba i poczucie wolności nad własnym życiem.
TO JAK MA TO WYGLĄDAĆ?
Coraz więcej mówi się, że wszystkie zwierzęta powinny mieć możliwość sprawowania osobistej kontroli nad własnym życiem. Przynajmniej w pewnym stopniu, który jest osiągalny w niewoli. Czy to oznacza, że mamy pozwolić papugom na zdemolowanie naszego domu? Oczywiście, że nie! Jeśli zdobędziemy wiedzę na temat uczenia się, zachowania oraz tego jak zdobywają one nowe umiejętności, będziemy w stanie kontrolować wybory papugi w niewoli.
NIEZWYKŁE WYNIKI BADAŃ WŚRÓD INTELIGENTNYCH ZWIERZĄT
Co ciekawe wiele zwierząt mając do wyboru pokarm “za darmo” i pokarm w zamian za zrobienie czegoś, wybiera… zadanie! Mając wybór między pracą za żywność a zdobyciem żywności za darmo, zwierzęta zwykle decydują się na pracę, z miską darmowego jedzenia umieszczoną tuż obok nich! To zjawisko zaobserwowano u szczurów, myszy, kurczaków, gołębi, wron, kotów, myszoskoczków, bojowników syjamskich, szpaków, dzioborożców abisyńskich, papug czy ludzi (Osborne, 1977); (Inglis i Ferguson, 1986); (Gilbert-Norton, 2003); (Colton i in., 1997).
Zwierzę nie mające żadnej kontroli nad swoim życiem i wyborami, popada w wyuczoną bezradność. Znamy to doskonale z konsultacji, a i pewnie część z Was ma z tym problem u siebie. Papuga nie umie się bawić? Papuga “nie potrafi” przylecieć i zamiast tego woła Cię z innego pokoju? Krzykiem rozwiązuje swój problem, kiedy wystarczy tylko rozprostować skrzydła i przylecieć do opiekuna, którego nawołuje. Zjawisko to pokazuje, że brak kontroli może powodować patologiczne zachowania, w tym depresję, trudności w uczeniu się, problemy emocjonalne etc. (Maier i Seligman, 1976).
Trzymając papugi w domu, niezależnie od gatunku musimy pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej liczby zabawek czy stanowisk do żerowania.
JAKIE SĄ TEGO KONSEKWENCJE DLA PAPUGI I NAS SAMYCH?
Papugi, które nie mogą sprawować władzy nad swoim życiem, zmuszone są do przystosowania się do życia z człowiekiem, ale według jego zasad. Co niestety często kończy się problemami behawioralnymi. Należą do nich agresja, autoagresja, czy nadmierną wokalizacja. Zwierzę zastępuje sobie niejako pewne zachowania, które zostały mu odebrane nieświadomie przez człowieka. Możemy postawić hipotezę, że brak kontroli wyjaśnia niektóre, jeśli nie wiele, patologicznych zachowań, które obserwujemy u papug w niewoli. Mowa tu o samookaleczeniu, zabijaniu partnerów, fobiach czy lękach.
Nauka pokazuje, że istnieje wiarygodna korelacja pomiędzy zdrowiem emocjonalnym, behawiorem, a kontrolą w środowisku. Jest też bardzo prawdopodobne, że poprzez trening pozytywnego wzmocnienia papug przez całe życie – uodporniamy je na choroby oraz patologie behawioralne związane z życiem w niewoli. Szanowanie granic papugi, zrozumienie jej mowy ciała oraz pozwolenie jej na pewną kontrolę nad własnym życiem w połączeniu z treningiem pozytywnego wzmocnienia dają duże szanse na poprawę zachowania papugi i relacji z człowiekiem.
Zwierzę, które wiele lat żyło w bezradności, w odpowiednich warunkach może nauczyć się ponownie korzystać ze swoich umiejętności. Na przykład jak nasz 30-letni, adoptowany Karolek.
CO MOŻESZ ZROBIĆ DLA PAPUGI W DOMU?
Poczucie kontroli i władzy nad życiem jest niezwykle ważne dla wszystkich zwierząt. A zwłaszcza dla tych inteligentnych, jakimi są papugi, żyjące w niewoli. Dla papug, które są zwierzętami bardzo społecznymi, o wysokiej inteligencji i skomplikowanych potrzebach behawioralnych, brak poczucia kontroli nad otoczeniem i własnym życiem może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i psychicznych. Aby zadbać w domu o te niezwykłe potrzeby warto skupić się na kilku aspektach:
Zachowanie naturalnych instynktów
Papugi w niewoli, w przeciwieństwie do swoich dzikich krewnych, często nie mają możliwości wykazywania naturalnych zachowań. Należą do nich lot, poszukiwanie pożywienia, eksploracja środowiska, żerowanie czy interakcje z innymi ptakami swojego gatunku. Brak tych możliwości może prowadzić do frustracji, stresu i zachowań kompulsywnych. Staraj się zapewnić papudze odpowiednie zabawki, stymulację oraz towarzystwo innych papug.
Znaczenie wyboru
Dla papug, jak i dla innych inteligentnych zwierząt, wybór jest kluczowym aspektem dobrostanu psychicznego. Mając możliwość podejmowania decyzji, nawet w prostych kwestiach, jak wybór jedzenia, zabawki czy miejsca odpoczynku, papugi czują się bardziej zaspokojone i spełnione.
Znaczenie aktywności fizycznej i umysłowej
Papugi są aktywnymi i inteligentnymi ptakami, które potrzebują zarówno aktywności fizycznej, jak i umysłowej, aby zachować zdrowie i dobre samopoczucie. Brak możliwości wykonywania zadań, rozwiązywania problemów czy poznawania nowych rzeczy może prowadzić do nudzenia się, apatii czy zachowań zastępczych. Mogą być nimi agresja, krzyk czy samookaleczanie.
Zachowanie zdrowego układu społecznego
Papugi są zwierzętami społecznymi, które w dzikiej naturze żyją w stadach i nawiązują liczne relacje społeczne. Brak możliwości interakcji z innymi papugami lub brak możliwości wyrażania swoich naturalnych zachowań społecznych może prowadzić do izolacji społecznej i poważnych problemów z zachowaniem.
Aby zapewnić papugom odpowiednie warunki, trzeba się trochę napracować. Dlatego też zwierzęta te, często przerastają nieświadomych niczego opiekunów.
PODSUMOWANIE
Co jest kluczowym elementem zapewnienia papudze dobrostanu fizycznego i psychicznego? Zapewnienie papugom w niewoli środowiska, które stymuluje ich umysł, umożliwia wykonywanie naturalnych zachowań. Ponadto daje im pewność siebie poprzez kontrolę nad własnym życiem. W jaki sposób możemy pomóc papudze w byciu szczęśliwą w niewoli? Poprzez stworzenie odpowiednich warunków życia, oferowanie różnorodnych aktywności, możliwości wyboru oraz zapewnienie odpowiedniej interakcji społecznej.
TO TEŻ CIĘ ZAINTERESUJE
Jak wygląda rejestracja papugi?
Jak urozmaicić papuzie środowisko?
Żywienie papug, czyli nie tylko ziarno
W jaki sposób papugi korzystają ze stóp?
Czy siadanie papug na głowie jest objawem dominacji?
Wybrane dla Ciebie
Zasady zdrowego dokarmiania ptaków wolno żyjących
Zima w pełni. Za oknem mróz, twarda ziemia nie pomaga zwierzętom w poszukiwaniu jedzenia. Czy możemy coś z tym zrobić? Pewnie! Zanim jednak przystąpimy do pomocy, należy zadać sobie pytanie czy dokarmiać ptaki wolno żyjące, kiedy i jeśli tak, to czym?
czytajJak oduczyć psa spania w łóżku?
Spanie z psem w łóżku to przyjemność dla wielu właścicieli. Bywa jednak, że z różnych przyczyn zdecydujemy się zmienić tę praktykę. Oto kilka wskazówek, jak skutecznie oduczyć psa spania w łóżku.
czytajKrólik i kawia domowa – czy mogą żyć w jednej klatce?
Króliki mieszkające w jednej zagrodzie z kawiami domowymi są częstym widokiem w sklepach zoologicznych. Jest to zestawienie międzygatunkowe powielane w polskich domach od lat. Wraz ze wzrostem wiedzy na temat opieki nad tymi zwierzętami, stało się jasne, że jest to połączenie nietrafione.
czytajJak zadbać o formę zwierzaka w okresie zimowym? Rozmowa z zoofizjoterapeutką Weroniką Suwińską-Stańkowską (podcast, zdjęcia)
Kim jest fizjoterapeuta zwierząt i z jakich metod korzysta w codziennej pracy? Jak możesz pomóc swojemu pupilowi w walce z nadwagą? Jak oczyścić łapki zwierzaka z soli drogowej? Posłuchaj rozmowy z zoofizjoterapeutką Weroniką Suwińską-Stańkowską, która była gościem 26. odcinka Pets World Podcast.
czytaj